Soft PLA vs TPU Filament Karşılaştırması

3D baskının en büyük avantajlarından biri, hem kelimenin tam anlamıyla hem de mecazi olarak esnekliğidir. Niş bir malzeme gereksinimin varsa, illa ki bir filament bulursun. Örneğin, diğer özelliklerin yanı sıra dayanıklılığı veya kullanım kolaylığını artırmak için modellerde esneklik yaratılabilir.

Çoğu esnek filament, termoplastik elastomerler adı verilen sert plastik ve kauçuk polimerden yapılır. Malzemenin esnekliği bu iki bileşiğin oranına bağlıdır. Bu nedenle, tamamen bükülebilen, ancak lastik bir bant gibi geri formuna gelen nesneler basmak mümkündür; örneğin baskı yapıldığında esneyen ancak sağlam şeklini koruyan araba lastikleri gibi.

Esnek (Flex) Filament

Yazdırma İpuçları

Yumuşak (Soft) PLA Nedir?

Soft PLA’nın Avantajları

Soft PLA’nın Dezavantajları

Soft PLA vs TPU

İlgili Makaleler

Esnek (Flex) Filament

Esnek filamentler, esnek olması gereken ancak orijinal şekillerine dönmesi beklenen 3D yazdırılmış nesneler için kullanılır. (Kaynak: stratasys.com)

Özelliklerine ve güçlerine göre birkaç tür esnek filament vardır:

TPE: TermoPlastik Elastomerin kısaltması olan TPE, geniş bir esnek malzeme yelpazesini kapsadığı için genellikle esnek filament için genel bir terim olarak kullanılır.
TPU: Termoplastik PoliÜretanın kısaltması olan TPU, TPE’den biraz daha serttir, bu da tipik ekstrüderlerle (örneğin uzaktan besleme “Bowden” ekstrüdere sahip Ender 3 V2 ile) yazdırmayı kolaylaştırır.
TPC: Kısmen biyo-yağlardan yapılmış bir ko-polyester filamenttir. Bu filament, ekstrüderde çok kolay bükülebilir, bu nedenle bükülmeyi önlemek için çok yavaş yazdırılmalıdır.
PCTPE: Plastikleştirilmiş ko-polyamid TPE’nin kısaltmasıdır. Bu, bu esnek filamentin karışımında naylon bulunduğu anlamına gelir ve bu da TPE’nin esnekliğine naylon dayanıklılığı katar. Bununla birlikte, bu aynı zamanda TPE’nin doğal esnekliğinin bir kısmından da ödün verilmiş olunur.
Yumuşak PLA: Bu, en yaygın 3D baskı filamentlerinden biri olan biyopolimer polilaktik asidin (yaygın olarak PLA olarak bilinir) esnek bir çeşididir.

Yazdırma İpuçları

Esnek filamentler, darbeleri ve titreşimleri sönümleme konusunda harikadır. Uzun bir raf ömrüne sahiptir ve son derece dayanıklıdır, ancak daha sert temel malzemeli filamentlere göre yazdırmak daha zordur.

Yazıcı içinde tahrik dişlisi ile eriyik bölgesi arasındaki mesafenin olabildiğince kısa olduğu doğrudan (direct) tahrikli bir ekstrüder kullanarak esnek baskı şansını artırabilirsin. Bu, esnek filamentin toplanmadan yazıcıdan geçmesini kolaylaştırır. Ekstrüder rehberimiz için tıkla.

Yumuşak (Soft) PLA Nedir?

Yumuşak PLA filamenti, cep telefonu kılıfları basmak için kullanılabilir (Kaynak: easyacc.com)

Yukarıda bahsettiğimiz gibi, soft PLA özel bir 3D baskı filamentidir. Mısır nişastası veya şeker kamışı gibi doğal malzemelerden yapılır. Bu malzemeler şekillendirilen, kurutulan ve uzun, ince bir filament halinde sertleştirilerek granülleştirilir. Daha sonra bir sıvı halinde eritilir ve 3D baskı için bir makaraya sarılır.

Yumuşak PLA, normal PLA‘nın doğal kırılganlığını ortadan kaldırmak için ek kimyasallarla işlenir. Bu kimyasallar eklendiğinde PLA, kauçuğun özellikleri kazanır. Basınç uygulandığında şekil değişikliklerine dayanabilir ve basınç kaldırıldıktan sonra orijinal haline geri döner.

Yumuşak PLA ayrıc, kauçuğun titreşimleri ve darbeleri emme yeteneğini de korur. Bu, lastik gibi çalışması gereken, ancak bir malzemeyi herhangi bir pürüzlülük olmadan kıracak veya çatlatacak basınçlara sürekli olarak maruz kalan nesneler için kullanışlıdır.

Soft PLA’nın Avantajları

Soft PLA, normal PLA karşılıyor. (Kaynak: Casual Collisions - YouTube)

Soft PLA’nın normal PLA’ya göre avantajları şunlardır:

Ergonomi: Yumuşak PLA, benzersiz sertlik ve verimli karışımı sayesinde mükemmel bir ergonomik malzemedir. Kalem tutacakları, ayakkabı tabanları ve daha fazlası gibi nesneleri yumuşak PLA ile basabilirsin.
Düşük Karbon Ayak İzi: Soft PLA’da, normal PLA filamentlerden daha fazla kimyasal kullanılır ve yumuşak PLA’yı esnek kılan da budur. Ancak karbon ayak izi, bulabileceğin diğer tüm esnek filamentlerden daha düşüktür. Ayrıca, birçok durumda yumuşak PLA, PLA gibi biyolojik olarak parçalanabilirdir.
Dayanıklılık ve Esneklik: Yumuşak PLA’nın ana cazibesi elbette esnekliğidir. Bu, özellikle PLA filamentine eklenen bir özellik olarak önemlidir. Çünkü PLA çok kırılgan bir model meydana getirir. PLA’nın güçlü yönlerinden yararlanmak isteyenler; lastikler, cep telefonu kapakları ve güçlü ancak esnek olması gereken diğer şeyler gibi önceden PLA ile basılması pratik olmayan nesneler için yumuşak PLA’dan yararlanabilir.
Titreşim Sönümleme: Esneklik, güç ve dayanıklılık kombinasyonu nedeniyle yumuşak PLA, iyi bir sönümleme sağlar. Bu, çok fazla hareket eden makine parçalarının titreşimini emen harika bir kılıf olmasını sağlar.

Soft PLA’nın Dezavantajları

Yumuşak PLA, bükülme eğilimi nedeniyle baskısı zor bir filamenttir. (Kaynak: Ultimaker)

Yumuşak PLA filamentini kullanırken karşılaşılan en büyük zorluk, istediğin şeyi yapması için neyin işe yarayıp neyin yaramadığını öğrenmektir. Doğrudan eklenmiş esneklik özelliklerinden kaynaklanan birkaç dezavantaj var:

Baskı Zorluğu: Yumuşak PLA kullanmanın en büyük dezavantajı, gerçek 3D baskı işlemi sırasında ortaya çıkmaya yatkın olmasıdır. Onu esnek kılan aynı nitelikler, iplik benzeri şekillerini korurken, filamentlerin ekstrüderden geçmesi gereken gerilimin çoğunu ortadan kaldırır. Bu nedenle, yumuşak PLA, tıkanmaya, köpürmeye ve nozülde bir araya toplanmaya meyillidir. Aynı zamanda baskı yatağına fazla yapışır. Bu, yumuşak PLA filamentini istediğin şekli vermeni zorlaştırır. Bununla birlikte, bu sorunlarla savaşmana yardımcı olacak öğretici içerik de vardır. Bunlardan en yararlı olanı, baskı hızını yavaşlatmaktır. Bu da yumuşak PLA’ya bir nesnenin katmanlarını şekillendirirken ihtiyaç duyduğu daha ağır ve düzgün ittirmeyi sağlar.
Özel Donanım: Yumuşak PLA ve doğrudan tahrikli ekstrüder gibi diğer esnek filamentlere de yardımcı olan birçok eklenti donanım da vardır. Doğrudan tahrikli bir ekstrüder, filamentin besleme girişinden baskı yatağına olan yolculuğunu olabildiğince kısa hale getirir. Bu da yumuşak PLA’nın çıkış yolunda virajlara takılmasını önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, baskı alanının baskı sırasında yumuşak PLA üzerinde kalmasını sağlayan belirli tipte yazıcı yatağı yapıştırma sıvıları da satın alabilirsin.
Zayıf Destek Malzemesi: Esnekliği nedeniyle yumuşak PLA iyi bir destek filamenti değildir. Çok fazla boşluk veya çıkıntı içeren bir 3D modelin varsa, daha sert bir malzemeye ihtiyacın olacak. Girinti çıkıntısı olmayan nesneler, yumuşak PLA ile yazdırırken daha iyi sonuç verir.

Soft PLA vs TPU

Hem yumuşak PLA hem de TPU, 3D baskının olanaklarını artıran filamentlerdir. (Kaynak: coperian.com)

Soft PLA ve TPU’nun pek çok ortak noktası olsa da birkaç önemli fark var:

Sertlik: TPU, yumuşak PLA’dan biraz daha serttir. Standartlaştırılmış Shore Sertlik Ölçeği‘ne dayalı olarak TPU, yumuşak PLA filamenti ortalama 92A iken TPU ise 94A - 95A’dır. Bu kağıt üzerinde büyük bir fark olmayabilir, ancak TPU ile baskı almak daha kolaydır.
Gıda Güvenliği: Soft PLA gıda açısından güvenlidir. Biyolojik bileşenleri, yiyecek kapları ve mutfak eşyaları için kullanımı güvenli hale getirir. Bu aynı zamanda, küçük çocukların kaçınılmaz olarak ağzına dokundurduğu oyuncaklar için iyi bir seçimdir. Bu, elbette yumuşak PLA’yı yemenin güvenli olduğu anlamına gelmez, ancak yenilebilir nesnelerle temas etmek için tamamen iyidir. Öte yandan TPU gıda uyumlu olmayan kimyasallar içerdiği için bu tür ürünler üretmekten kaçınman gerekir.
Aşınma Direnci: TPU daha yüksek aşınma direncine sahiptir. Biraz daha sert olduğu için TPU nesneleri, yumuşak PLA ile yapılanlara göre daha fazla darbeye dayanabilir. Bu, TPU’yu makine parçaları gibi modeller için tercih edilmesine neden olur.
Esneklik: Soft PLA daha esnektir. Giyecek herhangi bir şeyi basmak için esnek bir filamente ihtiyacın varsa, yumuşak PLA tercih edilebilir. Yumuşaklık özelliği sayesinde model, hareketlerden kaynaklı deformeleri azaltır ve böylece model eğilirken kırılmaz.