3D yazıcıda alınan baskılarda görülebilen sorunlardan biri de yazdırılan parçanın iç yapısıyla (iç dolgu - infill) ilgili onlanlardır. Bunlar sadece estetik sorunlara yol açabileceği gibi, üretilen parçanın kullanım sırasındaki performansına da etki eder. O nedenle, bu yazımızda iç dolgu (infill) sorunlarının neler olduğunu, hangi koşullardan kaynaklanıyor olabileceklerini ve bu tür sorunları nasıl çözeceğini anlatıyoruz.
Basılan parçanın iç kısmının istenilen oranda dolmaması veya hatalı olması durumudur.
İç dolgunun (infill) yanlış yazdırılmasının birkaç nedeni vardır. En yaygın olanı, dilimleme yazılımında (slicer) yapılan yanlış ayarlardır. Fakat aynı zamanda hafif tıkalı bir döküm ucundan (nozzle) da kaynaklanabilir.
Doluluk (Infill) Oranını Kontrol Et: Dilimleme yazılımında doluluk oranını kontrol et. %20 civarında bir doluluk oranı normaldir. Bu orandan daha az bir değer girilmişse muhtemelen bu sorun ile karşılaşırsın. Büyük boyutlara sahip modellerde modelin iç bölgesinin dolumunu düzgün bir şekilde yapabilmek için %30 veya %40 oranlarına ayarlama yapabilirsin.
Doluluk (Infill) Yazdırma Hızını Düşür: Doluluk hızının iç yapının kalitesi üzerinde büyük bir etkisi vardır. Dolgular zayıf ve eksik görünüyorsa, doluluk yazdırma hızını azalt.
Doluluk Desenini Değiştir: Çoğu dilimleme yazılımı, basılacak parçanın iç yapısını değiştirmene olanak sağlar. Yazılımda, parçanın iç yapısı için ızgara (grid pattern), üçgen (triangle) ve bal peteği (honeycomb) gibi birçok deseni seçebilirsin. Farklı desenler ile modeli tekrar üretmeyi dene.
Döküm Ucunu (Nozzle) Kontrol Et: Döküm ucunda (nozzle) hafif bir tıkanıklık olabilir. Tıkanıklık az ise duvarı kalın olan modellerin dış yüzeyinin kalitesi fazla etkilenmez. Çünkü modelin iç bölgesindeki dolgu yapısı, duvar üretimine göre filament akışı açısından daha az miktarda ve baskı hızı olarak da yüksek olmaktadır. Bu nedenle, ısıtıcı ucun tıkanıklığını kontrol et.
Modelin üstüne veya altına baktığında, dolgu ile dış çevre duvarları arasında hafif bir boşluk görebilirsin. Bu yaygın görülen bir sorundur.
Sorunun sık rastlanılan nedenlerinden biri, iç dolguyla ilgili ayarların dilimleme yazılımında iyi yapılmamış olmasıdır. Bu nedenle 3D yazıcı, modelin bu iki parçasını düzgün birleştiremez.
Diğer bir husus da, yazdırılacak iç dolguyu ve dış duvarları hangi sırada yazdırdığındır. Önce dış duvarı yazdırıyorsan, genellikle bu boşluk sorunu ile karşılaşmazsın.
İç dolgu (infill) ve dış duvarlar arasındaki boşlukların sık görülen bir diğer nedeni de, kullanılan filamentle tam olarak uyuşmayan üretim ayarlarıdır. Yeni ve gelişmiş 3D yazıcı filamentlerinin ayarlarının, PLA ve ABS’nin geleneksel üretim ayarlarından farklı ve iyi yapılmış olması gerekir. 3D Yazıcı filament ayarları için Filament Özellikleri yazımıza bir göz at. 3D yazıcının üretim kalitesi arttıkça ve farklı malzemeler ile baskı yapabilecek sistemlere sahip oldukça bu sorunlar azalmaktadır.
İç Dolgu (Infill) Örtüşmesini Kontrol Et: İç dolgu ile dış duvar arasında boşluk kalma sorunu, bugüne kadarki en yaygın karşılaşılan sorundur, ama çözülmesi gerçekten çok kolaydır. Dilimleme yazılımında “Dolgu Örtüşmesi” yani “Infill Overlap” seçeneğini bul ve değerini arttır.
Cura dilimleme yazılımında bu değer varsayılan olarak %15’e ayarlanmıştır. Bu değeri %30’a yükselt.
Simplify3D dilimleme yazılımında, “Edit Process Settings > Infill > Outline Overlap” kısmındaki değeri arttır. Bu ayar doğrudan ekstrüzyon genişliğine bağlıdır. Bu nedenle % değeri ekstrüzyon genişliğinin %’si olacaktır. Bu ayarı yaparken daima değeri %50’nin altında tut. Aksi takdirde, parçanın dış duvarında da boşluklar görmeye başlarsın.
Dış Duvardan Önce Dolguyu Yazdır: Modelini nispeten ince bir dış duvar ile bastıyorsan, iç dolguda bu sorun yaşanabilir. Bu durumda, yazıcının iç dolgu (infill) ve duvarının (perimeter layers) üretim sırasını değiştirebilirsin. Örneğin, Cura dilimleme yazılımında “Infill prints after perimeters” özelliğinin seçili olduğunu kontrol et.
Baskı Sıcaklığını Arttır: Colorfabb XT-CF20 Karbon Fiber filament gibi gelişmiş 3D yazıcı filamentleri, yapılarının bir kısmını oluşturan karbon fiberler nedeniyle yayılma konusunda daha dirençlidirler. Bu filamentlerle baskı alırken, sıcaklığı 5-10°C artırmanı tavsiye ederiz.
Yazdırma Hızını Azalt: Modelini bir an önce üretmek istiyor olabilirsin. Ancak, modelini daha yüksek hızlarda yazdırırsan ve 3D yazıcın mükemmel şekilde kalibre edilmemişse her türlü sorunla karşılaşabilirsin. İlla ki hızlı yazdırman gerekiyorsa, en üst katmanın hızını azaltarak boşlukların oluşmasını engelleyebilirsin.
Modelinin üretimi tamamlandığında iç dolgu yapısının ana hatlarının modelinin duvarlarında görünmesidir.
Dış yüzeyde oluşan bu sorun, duvar yapısına geçen iç dolgudan (infill) kaynaklanır. Bu desen en çok, 3D baskının ince duvarları olduğunda görülür. Bu desenin gözükmesi bir sorun teşkil etmekle birlikte, iç dolgunun dış duvarlara etkin bir şekilde yapışmasından dolayı aslında yazdırmada görünmesi normaldir. Neyse ki bu desenleri azaltmak oldukça kolaydır.
Dış duvarda desen oluşmasının başka bir nedeni, basılan parçanın duvar kalınlığının dilimleme yazılımında, 3D yazıcının baskı ucunun (nozzle) çapının sayısal değerine veya çapının katlarına göre girilmemiş olmasıdır. Normal baskı koşullarında, duvar kalınlığı doğrudan baskı ucu çapı ile orantılı olmalıdır. Örneğin baskı ucunun çapı 0.4 mm ise duvar kalınlığı 0.4, 0.8, 0.12 mm ve katları şeklinde olmalıdır.
Duvar Kalınlığını Arttır: Bu sorunu çözmenin en kolay yolu duvar kalınlığını arttırmaktır. Duvar kalınkığı değeri iki katına çıkarırsan iç dolgunun neden olduğu deseni engelleyebilirsin.
Duvar Kalınlığını Kontrol Et: Duvar kalınlığı için seçtiğin değerin, baskı ucu (nozzle) çapının tamsayı katı olduğundan emin ol.
Yatağı Kontrol Et: Modeli kontrol ettiğinde bu desen etkisinin bir tarafta daha fazla olduğunu görüyorsan, bu sorun yatak kalibrasyonundan kaynaklı da olabilir. Yatak kalibrasyonunu yapmanı tavsiye ederiz. İlgili yazımız: 3D Yazıcı Kalibrasyonu Nasıl Yapılır?
Duvarı Modelin Yapısına Göre Yazdır: Yazdırmakta olduğun modelin türüne bağlı olarak, iç ve duvar baskı sırasını değiştirebilirsin. Basılan parçanın duvarının güçlü bir yapıya sahip olması gerekmiyorsa ve yüksek kaliteli bir dış duvar yüzeyi istiyorsan, duvarın basımını duvarın dış yüzeyinden başlat (Outside-in). Ancak, parçanın daha güçlü olması senin için daha önemli ise baskıyı duvarın iç bölümünden başlat (Inside-out) ve duvar kalınlığını iki katına çıkar.
Duvarın baskısını duvarın dış yüzeyinden içeriye doğru başlattığında, yüzeyde desen oluşma sorununa neden olan yapının üst üste binmesini ortadan kaldırırsın. Ancak bu durum, duvar ile iç dolgu arasındaki yapışma gücünün azalacağı anlamına gelir.